Donderdag 18 januari 2024, 14u30

 Zingeving en acceptatie  Filmcyclus 2023 – 2024  

Een initiatief van huisvandeMens-Gent  i.s.m. Gentse Grijze Geuzen en Feniks vzw  Geuzenhuis, Kantienberg 9 te Gent

Gelukkig Nieuwjaar !

Elk van jullie wens ik een jaar met ‘juist genoeg’ van alles waar je naar verlangt. Geluk, gezondheid, goed weer (wat dat voor jou ook is…), liefde en vriendschap, muziek, …. En natuurlijk - ook in 2024 - enkele onvergetelijke films.

Beste dames en heren,

Vanmiddag presenteer ik jullie weer eens een Nederlandse film (mét ondertitels). Hij dateert uit 2022 : Zee van Tijd, is de titel.

Zoals jullie zich misschien herinneren is ons jaarthema ‘Zingeving en acceptatie’.

In ‘Zee van Tijd’ wordt het jonge koppel, Lucas en Johanna, geconfronteerd met een hartverscheurend verlies.

Soms confronteert het leven mensen met dingen die “te groot zijn voor woorden”… Sommige verliezen zijn gewoon niet te accepteren. Maar… er is geen weg naast het verlies dat mensen treft. Eromheen lopen, lukt niet. Mensen leggen hun persoonlijke weg af doorheen de rouw die ze in zich dragen, doorheen het diep en intens verdriet (en alle andere emoties) die horen bij onmetelijk verlies van iets of iemand die van betekenis is.

Rouw. Rauwe rouw.

• Beleeft eenieder op haar/zijn/diens eigen manier.
• Kan mensen met elkaar verbinden of uit elkaar drijven..
• Stopt nooit, alhoewel de scherpe kanten ervan af gevijld kunnen worden door het verder schrijden van de Tijd…
• Wordt deel van degene die erdoor getroffen wordt….
• Kan aanzetten tot een zoektocht naar hernieuwde zingeving…..
• Is soms een bron voor creativiteit, voor het maken van schoonheid en zoeken naar verdieping……

Ik weet het, beste mensen, het is geen lichtvoetige komedie die ik jullie vandaag aanbied. Verlies hoort echter bij het leven. Net zoals momenten van geluk.

In onze samenleving draait het (mijns inziens té) vaak over alles wat mooi, super, aantrekkelijk, ‘leuk’ is. ‘Genieten’ is bijna een opdracht geworden…

Mensenlevens, zo weten we allemaal, bestaan uit voor- en tegenspoed.

Zonneschijn en donkere winterdagen wisselen elkaar af in mensenlevens, net zoals in de Belgische weersvoorspellingen. En in de film die volgt is dat naar mijn mening treffend in beeld gebracht.

De film ‘Zee van Tijd’ werd geregisseerd door Theu Boermans , scenarioschrijver van dienst is Marieke van der Pol. De mannelijke hoofdrollen worden vertolkt door vader en zoon, Reinout en Gijs Scholten van Aschat. De jonge en oudere Johanna worden gespeeld door Sallie Harmsen en Elsie de Brauw (die u misschien kent van de film Antonia).

De film is, zoals geschreven staat in één van de recensies, een ode aan het leven en aan de dood. Verder geef ik u graag nog mee dat de film gebaseerd is op een waargebeurd verhaal. Ik hoop dat de film u raakt, en wens u voor straks een veilige terugreis.

 Winnie Belpaeme  vrijzinnig humanistisch consulente, huisvandeMens Gent

Recensies :

Recensie: Zee van Tijd is hartverscheurend drama over verliezen van een kind

(bron : Recensie: Zee van Tijd is hartverscheurend drama over verliezen van een kind (gids.tv))

Met Gijs Scholten van Aschat en Elsie de Brauw

 Vanaf 13 oktober is de film Zee van Tijd te zien in de Nederlandse bioscopen. Gebaseerd op een waargebeurd verhaal en een ode aan leven en dood. Met een ijzersterke cast, scenarioschrijver en regisseur vraag je steeds af: waarom sturen ze dit niet naar de Oscars? Lees hier de filmrecensie van Zee van Tijd.

Hoe sterk is liefde nog, als alles wegvalt?
Het jonge stel Lucas en Johanna zeilt in de jaren 80 met hun zoontje Kai de wereld rond: stapelverliefd, onbezorgd en vol met dromen. Midden op de Atlantische Oceaan verandert alles, wanneer de grootste nachtmerrie van de jonge ouders werkelijkheid wordt. Het abrupte einde van de reis is het begin van zware innerlijke strijd. In hun wanhopige pogingen om overeind te blijven, drijven de twee steeds verder uit elkaar. Veertig jaar later ontmoeten de vroegere geliefden elkaar weer.

Acteur Reinout Scholten van Aschat (Lucas) en Sallie Harmsen (Johanna) in de film 'Zee van Tijd'

Wat moet het geweldig zijn om samen met je zoon in een film te spelen. Vader Gijs en zoon Reinout Scholten van Aschat spelen samen met de waanzinnige cast de sterren van de hemel in dit loodzware drama. Zee van Tijd probeert je in te laten voelen hoe hartverscheurend het moet zijn om een kind te verliezen. Dat doet de film eigenlijk lange tijd erg goed, totdat de film op een gegeven moment doorslaat in melodramatische muziek en gevoel. Toch mag Zee van Tijd zich scharen tussen het Nederlands topdrama wat je niet héél vaak ziet in de bioscoop, mede door de makers en steengoede cast. Ook de prachtige beelden, het gevoel van de jaren '80 en het intense verhaal laten je niet snel los. Tot slot de tip van de dag: doe zakdoeken in je tas. Vier sterren.

Cast  (bron : Recensie Zee van Tijd - Review op FilmTotaal)
Naast Reinout Scholten van Aschat (De Oost) en Gijs Scholten van Aschat (De Dirigent) zijn ook Sallie Harmsen (Lucia de B.) en Elsie de Brauw (Antonia) te zien in deze film. Het scenario is van Marieke van der Pol (De Tweeling en Bride Flight) en geregisseerd door Theu Boermans (1000 Rosen).

 LISA VAN DER WAAL

 RECENSIES

 Regie: Theu Boermans | Scenario: Marieke van der Pol| Cast: Sallie Harmsen (jonge Johanna), Elsie de Brauw (oudere Johanna), Reinout Scholten van Aschat (jonge Lucas), Gijs Scholten van Aschat (oudere Lucas), e.a.| Speelduur: 116 minuten | Jaar: 2022
Een film maken over twee ouders die een jong kind verliezen, dat is geen gemakkelijke opgave. Regisseur Theu Boermans (1000 Rosen (1994), De Uitverkorene (2006) en scenarioschrijver Marieke van der Pol (De Tweeling (2002), Bride Flight (2008) en Bankier van het Verzet (2018) gingen de uitdaging aan. Gebaseerd op een waargebeurd verhaal maakten ze Zee van Tijd. Een film die de nadruk op het overbrengen van emoties legt, maar daar soms in doorschiet.
Lucas en Johanna zijn een dolgelukkig stel, zo laten de korrelige beelden zien die benadrukken dat deze tijd tot het verleden behoort. Die twee worden samen oud, maar niets is minder waar. Tijdens een avontuurlijke zeiltocht over de Atlantische Oceaan verdwijnt hun vijfjarige zoon Kai. Zijn lichaam wordt nooit teruggevonden.
De film slingert je van het verleden naar het heden en telkens weer terug. Al snel weet je dat het tussen Lucas en Johanna niet goed zit. Ze blijken al tientallen jaren geen contact meer te hebben en je komt er gaandeweg achter hoe dat komt. Johanna wilde na het bereiken van haar dieptepunt door met haar leven, Lucas bleef hangen in zijn overlevingsstand.
Zee van Tijd tracht je in te laten voelen hoe hartverscheurend het moet zijn om een kind te verliezen. Met steengoede acteurs zoals Sallie Harmsen, Elsie de Brauw en Reinout en Gijs Scholten van Aschat kan dat ook bijna niet mislukken. Ze zijn goed gecast en de jonge en oudere versies van de personages zijn goed op elkaar afgestemd. Johanna is na al die jaren geëvolueerd en is vooral met de toekomst bezig. Lucas hangt nog steeds in het verleden. Helpt een theaterstuk over Kais verdwijning hem de gebeurtenis te verwerken?
Iedere ouder gaat op een andere manier met rouwverwerking om en dat kan consequenties hebben voor de relatie tussen twee ouders, dat lijkt de boodschap van Zee van tijd. Emoties worden vol overtuiging geuit en laten je een tikje verslagen achter. Je hoeft weinig moeite te doen om te begrijpen wat zo'n traumatische gebeurtenis met je doet, want ook in het script worden emoties vrij expliciet benoemd. Daarbij komt ook nog eens dramatische muziek om de hoek kijken, wat totaal overbodig is. Het zorgt ervoor dat de film een melodramatische laag krijgt. In de meer ingetogen, stille scènes komen de emoties van de personages het best tot hun recht.
Zee van Tijd bevat een voorspelbare plotwending die voor een mooi en hoopvol einde zorgt. Johanna draagt een geheim met zich mee en vindt de moed dit te onthullen. Hoe had het verleden anders kunnen lopen? Misschien zal de toekomst dat uitwijzen.

 Zee van tijd (2022)   (Bron : Zee van tijd (2022) recensie, Theu Boermans - Cinemagazine)

Regie: Theu Boermans | 116 minuten | drama | Acteurs: Sallie Harmsen, Reinout Scholten van Aschat, Elsie de Brauw, Gijs Scholten van Aschat, River Oosterink, Barbara Sobels, Koen Franse, Mieneke Bakker, Diana Dobbelman, Ruben Lürsen, Jules Hamel, Kim Hertogs, Sophie van Oers, Laurien van Rijswijk, Dimme Treurniet, Mike Meijer, Janni Goslinga, Jaap ten Holt

Jonge ouders Johanna (Sallie Harmsen) en Lucas (Reinout Scholten van Aschat) varen met hun vijfjarige zoontje Kai de wereld rond. Zorgeloos, vol dromen en idealen, leggen ze hun reis vast op hun videocamera. Dan realiseren ze zich dat Kai niet op het dek van de zeilboot is. En ook niet beneden in de kajuit. Langzaam maar zeker komt het besef: hij is niet op de boot. Hij moet overboord gevallen zijn.

Het verhaal van ‘Zee van tijd’ verspringt tussen het verleden, waar het jonge stel net hun kind heeft verloren, en het heden, veertig jaar later. In het heden wordt duidelijk dat de oudere versies van Johanna en Lucas, vertolkt door Elsie de Brauw en Gijs Scholten van Aschat, elkaar uit het oog hebben verloren. Tot Lucas een theatervoorstelling maakt over het verlies van Kai, waar Johanna niet echt om staat te springen.

Er is een groot contrast in hoe de twee ouders omgaan met de dood van hun zoontje. Waar Lucas direct de draad weer oppakt en zich volledig op zijn werk stort, blijft Johanna depressief in bed liggen en loopt ze – soms letterlijk – voor haar problemen weg. Soms schiet ze terug in ontkenning, denkt ze dat Kai ergens in het midden van de oceaan nog op ze wacht, bang en alleen. Of dat ze hem aan het strand bij haar ouderlijk huis ziet lopen. Maar dan trekt Lucas haar weer terug in de realiteit: ‘Hij is daar niet, hij is dood. Water onder de brug, dood’. Ook veertig jaar later, als Johanna in het Zeeuwse huisje van Lucas op bezoek is, blijken hun rouwmethoden onveranderd. Een levensgrote foto van Kai hangt aan de muur. ‘Jij kon naar hem kijken,’ zegt Johanna. Aan haar weemoedige blik merken we dat zij dat niet kon.

Het is een loeizwaar onderwerp: rouw om een kind. De vier hoofdacteurs weten dat feilloos neer te zetten en ons te laten voelen hoe het moet zijn om een kind te verliezen. Maar dat dat gepaard gaat met overdramatische dialogen en bombastische muziek is onnodig. Met name de verhaallijn in het heden maakt zich hier schuldig aan. Waar het verleden kleiner en intiemer aanvoelt, is het heden soms té emotioneel, te overdreven. Dat is zonde. Door het gebrek aan subtiliteit is de film, die zo aangrijpend en indringend had kunnen zijn, bijna melodramatisch. Het raakt wel, maar komt door alle drama toch niet echt binnen.

Arike Vertegaal

 Zee van tijd

Van de hemel in de hel    (bron : Zee van tijd - Filmkrant, 18-09-2022, Jos van der Burg)

Zee van tijd

‘Less is more’ is niet het motto van de makers van Zee van tijd, de openingsfilm van het Nederlands Film Festival. De film, waarin een jong stel hun kind verliest, smeert de emoties melodramatisch breed uit.

Zee van tijd gaat over de gevolgen van een gebeurtenis die de persmap ‘de ergste nachtmerrie van ouders’ noemt. Iedereen kan wel raden wat dat is. De film begint in de jaren tachtig met beelden van een stel, Lucas en Johanna, dat met hun zoontje Kai per zeilschip een wereldreis maakt. De aan boord gedraaide familiefilmpjes stralen intens geluk uit.

Dan: een korte flashforward naar het heden, waarin een oudere toneelregisseur gestresst met acteurs een voorstelling repeteert. Wat de twee tijdsbeelden met elkaar te maken hebben, wordt later duidelijk.

Terug naar de jaren tachtig, waarin het jonge stel op het zeilschip van de hemel in de hel belandt als Kai plotseling zoek raakt. Het jochie wordt niet meer gevonden, waarna Johanna terug in Nederland in diepe ellende wegzakt. We zien haar wanhopige worsteling met haar hartverscheurende verdriet. “Het lijkt wel alsof ik achteruit leef”, zo omschrijft ze hoe ze zich voelt. Haar inktzwarte depressie legt op Lucas een intense druk en drijft het stel uit elkaar. Het is wachten op een uitbarsting, die door een verandering in de houding van Lucas anders uitpakt dan verwacht. Dat klinkt vaag, maar meer moeten we er niet over zeggen.

Advertisement

Na deze ontknoping speelt Zee van tijd zich op een paar flashbacks na af in het heden. Lucas is een toneelregisseur op leeftijd, die een zeer persoonlijke afscheidsvoorstelling maakt bij een theatergezelschap. (Het is een aardige inside-verwijzing naar Theu Boermans, de regisseur van Zee van tijd, die vorig jaar met een voorstelling afscheid nam van het Nationale Toneel). Ook Johanna is veertig jaar ouder en blijkt een geheim te hebben.

Zee van tijd gaat over de emotionele orkaan die een traumatische gebeurtenis veroorzaakt en de film wil dat weten ook. In de melodramatische overdrive herkennen we de hand van scenarist Marieke van der Pol (De tweeling, 2002; Bride Flight, 2008; Bankier van het verzet, 2018), die ook in haar eerdere films weinig aan de verbeelding overliet. Ook Zee van tijd hamert elke emotie erin, vaak dramatisch onderstreept door de muziek. Voor wie het dan nog niet heeft begrepen, zijn er zinnetjes als: “We gingen allebei door een hel.”

Aan de acteurs ligt het niet, want zij zijn uitstekend en stijgen soms boven de dialogen uit. Zoals Gijs Scholten van Aschat als de oude Lucas in de scène waarin hij emotioneel breekt. Ook Sallie Harmsen heeft als de jonge Johanna een paar aangrijpende scènes. Maar de balans is zoek. Wie van drama houdt dat elke emotie erin wrijft, moet Zee van tijd niet overslaan, maar wie ook zijn hoofd iets te doen wil geven, houdt een zee van tijd over.